Herkese merhaba! Yine dişlerden bahsettiğimiz bir video ile karşınızdayım. Bugünkü konumuz süt dişleri. Kaç tanedir, nasıl bir sırayla gelirler, bunların açıklamasında problem olur mu? Süt dişlerinin gelmesi ile ilgili her sorunuzun cevabı bu videoda.

İlk sorumuz: Süt dişleri kaç tanedir? İlk ne zaman çıkar? Evet, not aldım.

Soruyorum: Süt dişleri 20 tanedir. Bu, aslında herkesin bilmesi gereken en şok edici bilgi. Neden? Çünkü hepimiz sadece 6 yaşındasın hatırlıyoruz, gerisini hiç hatırlamıyoruz. Neden? Çünkü süt dişleri 20 tanedir ve düşmeye 6 yaşında başlıyorlar, ama devam ederek önce 14’lere kadar sonlanıyor. Yani aslında 13-14 yaşına kadar çocukların ağzında süt dişleri var ve değişmeye devam ediyor. Dolayısıyla 20 tane süt dişi çıkacak ve bunların ilk çıktığı zamanında altı aydan başlayarak yaklaşık 3 yaşına kadar, yani çıkmaları 3 sene sürüyor, dökülmeleri 13 sene sürüyor veya 10 sene sürüyor. Bu nedenle, süt dişlerini bir çocuk çok uzun süre ağzında tutuyor. Bu yüzden de çok önemli. Ben çocuk diş hekimi olduğum için değil, gerçekten çok önemli.

Peki, süt dişlerinin gelme sırası nedir? Bunu yine internette yazdığınızda karşınıza çok güzel tablolar çıkacak. Her dişin kaçıncı ayda geldiğini gösteren harika tablolar var, ama bunları anneler ve babalar haklı olarak kafalarında tutmuyorlar, tutmamalarına da gerek yok. Neden? Çünkü süt dişleri farklı sırada gelseler bile o aşamada, yani dişlerin gelme aşamasında, ne sizin ne de bizim yapabileceğimiz hiçbir şey yok. Yani normalde, evet, 6 aylıkken 6-2 süt dişi çıkmaya başlar. Daha sonra üst iki süt dişi çıkmaya başlar. Daha sonra diğer gruplar gelmeye başlar. Ama burada bir sıralamada farklılık olursa veya işte o tabloya baktığınızda, benim çocuğum kaç aylık, 12 aylık, şu kadar sayıda dişi olması lazım, Tanrım, benim çocuğumun bu kadar dişi yok, lütfen hiç panik yapmayın. Gerçekten ne sizin ne de bizim bu dişleri hızlı çıkaracak, veya oradaki tabloya uygun çıkaracak bir yöntemimiz yok.

Fakat buraya kocaman bir parantez açıyorum: Çocuğunuzun yine çocuk doktorunun kontrolünde olması lazım. Çünkü çocuğunuzun belirli bir büyüme evresi var, yani büyüme eğrisi de var, bazı kilo-boy oranlarının doğru şekilde gitmesi lazım. Eğer çocuğunuz bunlara uygun şekilde büyüyorsa, diş çıkış sırasının veya eksikliklerini hiç önemi yok. O yüzden zaten bazı anneler, “İşte benim çocuğum 7 aylık, daha henüz dişi çıkmadı, acaba endişelenmeli miyim?” derken, başka bir anne diyor ki, “Benim çocuğum 1 yaşında, hala dişi çıkmadı, endişelenmeli miyim?” Valla, endişelenecek bir durum yok. Dediğim gibi, eğer çocuk doktorunun normal rutin kontrolü altındaysanız, çıkışın ne sırasıyla ne de zamanıyla ilgili ne sizin ne de benim yapabileceğimiz hiçbir şey yok. Bekleyeceğiz bir başka. Bana sık sorulan sorulardan biri de dişler gelirken yamuk çıkıyor, ne yapalım? Nida Hanım, bu konuda endişelenmeli miyim, nasıl düzeltebiliriz, düzeltemeyiz? Süt dişleri de, daimi dişlerde gelirken yamuk çıkıyorlarsa, bu aşamada çıkış aşamasına, yani ağza geliş aşamasına -bu arada bu da çok önemli bir bilgi- süt dişlerinin veya daimi kalıcı dişlerin ağza gelmesine “sürmeli” denir. Yani dişlerin sürmesi, sürme sırası, sürme sıklığı, sürme şekli. O yüzden sürmeyi görünce şaşırmayın, ağzınıza gelmeye sürme diyoruz. Dolayısıyla, dişlerin gelirken yamuk gelmesinde yine yapabileceğimiz bir şey yok. Lütfen panik olmayın, önce bir dişler gelsin, naza yerleşsin. Ondan sonra zaten sizin belirli periyotlarda takibi altında olacağınız için, dişler geldikten sonra herhangi bir problemi olursa, işte orada biz direksiyona geçeriz, merak etmeyin. Ama yamuk geliyor diye, şu aşamada yapabileceğiniz bir şey yok.

Bir başka soru da, süt dişleri ayrık geliyor, eyvah, endişelenmeli miyim? Nedir, bir süt dişlerinin ayrık gelmesinde hiçbir problem yok. Hatta açıkçası, biz ayrık gelen süt dişlerini seviyoruz. Süt dişleri yerini değiştirecek, daimi dişlerin biraz mesafeye ihtiyacı var. O mesafe doğal geldiyse, ne ala. Fakat ön dişler için konuşuyorum. Ön dişlerinle süt dişler gelirken ayrık olmasının belirli sebepleri var. Bunlardan bir tanesi de dudak bağı. Dudak bağı, emzirmede de çocuğun beslenmesinde de bazen sıkıntılar yaratıyor. O yüzden dudak bağı olup olmadığı ve bununla ilgili bir aksiyon alınması gerekir mi, gerekmez mi, bunu yine çocuk diş hekiminizle ve çocuk doktorunuzla konuşmanız lazım. Ayrık geliyor diye yine yapılacak bir şey yok. Ha, bu arada ikinci bir sorunun da cevabı olsun: Bu süt dişleri ayrık geliyor diye, daimi dişlerde ayrık gelir mi? Hayır. Evet, çocuğumun süt dişleri ince gibi diziliydi, Nida Hanım, ama daimi dişleri yamuk geliyor. Bu böyleydi, neden böyle? Süt dişleri tamamıyla, daimi dişler hakkında kesin bilgi vermez. Süt dişleri ile daimi dişler değişirken bazı dikkate almamız gereken parametreler var. O yüzden siz bunlara takılmayın. Çocuk diş hekiminizin randevularını atlamayın.

Diş çıkarma döneminde bazı sıra dışı durumlar var. Anneleri endişelendiren bunlardan bir tanesi de sürmek iste ya da hematomu dediğimiz durumdur. Yani diş gelirken oradaki kan damarlarına sıkıştırıyor ve böyle mavi mor bir tepecik, bir kistik oluşum oluyor. Yani çocuğun şurada resmini koyacağız, değil mi? Ekleyeceğiz, ekip ekleriz. Evet, sizin için ekleyeceğim böyle bir görüntü oluyor. Onda da yine endişe etmemeniz lazım. Fakat orada gerçekten diş etine masaj yapmak gerekiyor. Diş etine masaj yaparak o dişin gelmesini sağlıyoruz. Biraz kanamalı oluyor, çünkü orada kandan oluşmuş bir kist olduğu için. Ama bu hiçbir şekilde çocuğunuzun C vitamini eksik, bu genetik hastalığı var demek değil, tabii ki. Bu tip sıra dışı durumlarda biz çocuk diş hekimleri, çocuk doktorları ile multidisiplinler bir şekilde yol alıyoruz. Yani çocuk doktorunuzla çocuk diş hekiminiz bir arada karar veriyorlar. Çünkü tabii ki, sürmek istiyor veya hematom değil de başka bir şey de olabilir.

Derdi diş olan herkesi seviyorum.